دعوای مکزیک و عربستان از سر گرفته شد؛ معرفی برندگان اصلی چالشکاهش فراوری نفت - سفر به روسیه

به گزارش خبرنگارانکارشناسان معتقدند ترامپ که به طرق مختلف از ترغیب توییتری تا تهدید به تعرفه گذاری بر نفت وارداتی سعی در وادار کردن دیگران به کاهش فراوری داشته است، خود بدون هیچ اقدام عملی بیشترین سود را از تقویت بازار نفت خواهد برد.

با وجود صدور بیانیه پایانی از سوی اوپک پلاس مبنی بر رسیدن به کاهش فراوری 10 میلیون بشکه در روز، هنوز این توافق نهایی نشده است. چراکه مکزیک که یکی از اعضای خارج از اوپک این گروه است حاضر به کاهش روزانه 400 هزار بشکه ای نشده و فقط یک چهارم این حجم مد نظرش است. از طرفی آدینه خبر رسید دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا در اقدامی نامتعارف قبول نموده که به جای مکزیک 250 هزار بشکه در روز کاهش فراوری اضافی را در دستور کار قرار دهد تا توافق اوپک پلاس به نتیجه برسد، اما به نظر می رسد حتی این پادرمیانی ترامپ نیز نتوانسته این توافق تاریخی را نهایی کند. گزارش های بعدی از تماس تلفنی و توافق دوطرفه آندرس مانوئل لوپز اوبرادور، رئیس جمهور مکزیک و ترامپ در شامگاه پنج شنبه خبر می دهد، درحالی که در بیانیه پایانی اوپک پلاس خبری از این موضوع نیست و حتی توافق مشروط به رضایت مکزیک از توافق جمعی است که هنوز اتفاق نیفتاده است. پس از نشست مجازی اوپک پلاس، عربستان و روسیه از انتظار خود مبنی بر کاهش 5 میلیون بشکه از فراوری روزانه دیگر فراورینماینده های دنیا در نشست جی 20 که بعد از ظهر آدینه برای برقراری ثبات بازار با حضور وزرای نفت کشورهای عضو این گروه برگزار گردید، خبر دادند. اما این نشست که به صورت ویدئو کنفرانس و به میزبانی عربستان برگزار گردید نتیجه ملموسی در پی نداشت. گروه 20 نه توانست توافق اوپک پلاس را نهایی کند و نه خود به کاهش مقدار تعیینی از فراوری متعهد شد. عربستان که پنجم هر ماه میلادی قیمت رسمی نفتش را برای ماه های بعد اعلام می نماید تا به امروز دو مرتبه این امر را به تعویق انداخته است که خود نشانگر نامطمئن بودن این کشور از نتیجه نشست اوپک پلاس است. در آخرین خبر، شرکت نفت دولتی سعودی آرامکو گفته یکشنبه زمان اعلام قیمت رسمی نفت است. با وجود تاکید برخی شرکت نماینده ها مانند وزیر انرژی ایالات متحده، دن برویلت پیش از شروع این نشست بر لزوم همکاری همه کشورها در ایجاد توازن عرضه و تقاضای نفت، در بیانیه پایانی این گروه به صورت کلی از اقدامات در این زمینه حمایت شده. برخی کشورها مانند نروژ و کانادا هم کاهش مقدار ناتعیین فراوری را مشروط به اجرای توافق اوپک پلاس دانسته اند. در این بین، آمریکا که خود شروعگر این حرکت دنیای به سمت توافق کاهش فراوری بود و سعی داشت با میانجی گری بین عربستان و روسیه آنها را به توافق کاهش فراوری و افزایش قیمت نفت سوق دهد، با بهانه های مختلف از این امر طفره رفت. آمریکا بازار آزاد و عدم کنترل فراوری نفت توسط دولت را دلیل عدم مداخله دانسته است. با وجود این، ترامپ پیش از این با خوش بینی از همکاری در کاهش فراوری با ریاض و مسکو سخن گفته بود. علاوه بر این، این کشور با تهدید عربستان مبنی بر اعمال تعرفه بر نفت وارداتی از این کشور در صورت نرسیدن به توافق در اوپک پلاس با روسیه، به شدت سعودی ها را تحت فشار قرار داد. به طوری که اگرچه عربستان و حتی روسیه کاهش فراوریشان را فقط در صورتی ممکن می دانستند که آمریکا نیز در این توافق نقش بازی کند، در نهایت بدون حضور آمریکا حاضر به امضای توافقی شدند که 5/ 2 میلیون بشکه از فراوری روزانه این کشور می کاهد. به این ترتیب، آمریکا بدون اقدام عملی برای کاهش فراوری و واگذاری این امر به بازار آزاد، به هدف خود برای تقویت بازار رسیده و فراوری نفتش را در سطح بسیار بالاتری نسبت به رقبایش قرار می دهد. به نظر می رسد آمریکا در این توافق بیشترین سود و کمترین هزینه را داشته باشد؛ اگرچه در این میان، دیگر اعضای جی 20 هم به نوعی درحال بهره بردن از حاصل کار اوپک پلاس در تقویت بازار نفت هستند.

کدخدامنشی ترامپ

در نشست اوپک پلاس مقرر شد هر عضو این گروه کاهش 23 درصد از فراوری خود را در دستور کار قرار دهد تا در مجموع 10 میلیون بشکه معادل حدود 10 درصد از عرضه دنیای کاهش یابد. تمام اعضا به غیر از مکزیک با این اقدام موافقت کردند. گفته می گردد عربستان از مکزیک خواسته بود 400 هزار بشکه فراوری خود را طبق توافق کاهش دهد که با مقاومت مکزیک روبه رو شد و به همین دلیل مذاکرات به درازا کشیده شد. با به بن بست خوردن مذاکرات برای قانع کردن مکزیک که تصمیم داشت فقط 100 هزار بشکه در روز کاهش دهد، دونالد ترامپ با رئیس جمهور این کشور تماس برقرار می نماید تا با پادرمیانی این عضو اوپک پلاس را به همکاری با دیگر اعضا راضی کند، اما پیروز به این کار نمی گردد. بعد از این ترامپ پیشنهاد می دهد مقداری از سهم کاهش مکزیک را آمریکا به عهده بگیرد تا توافق نهایی گردد. اوبرادور، رئیس جمهور مکزیک روز بعد در یک کنفرانس خبری در این رابطه گفت: ترامپ بسیار سخاوتمندانه به من گفت که آنها 250 هزار بشکه اضافه بر آنچه می خواستند کاهش دهند به ما یاری خواهند کرد. به این خاطر از او متشکرم. ترامپ نیز این گفته اوبرادور را تایید نموده و گفته است: پیش از این کاهش فراوری در آمریکا صورت گرفته. ترامپ همچنین گفته توافق دوجانبه با مکزیک مشروط به موافقت دیگر اعضای اوپک پلاس است و نمی داند آنها راضی هستند یا خیر. او گفته ایالات متحده به مکزیک یاری خواهد نمود و آنها زمانی در آینده جبران خواهند کرد. البته ترامپ اعلام ننموده مکزیک چگونه و از چه طریقی جبران خواهد نمود. علاوه بر این، هنوز تعیین نیست در صورت موافقت اوپک پلاس، دولت آمریکا این میزان کاهش را به فراورینماینده های داخلی تحمیل خواهد نمود یا قول ترامپ از راهی دیگر عملی خواهد شد. ژسوس رامیرز، سخنگوی رئیس جمهور مکزیک گفته همان پنج شنبه به اعضای اوپک پلاس نتیجه مذاکره با ترامپ اعلام شده. با وجود این در بیانیه پایانی نشست، نهایی شدن توافق کاهش فراوری مشروط به رضایت مکزیک عنوان شده که نشانه ای از عدم رضایت اوپک پلاس از این موضوع بود.

دلایل مقاومت مکزیک

مذاکره با مکزیک ادامه دارد اما تا زمان نگارش این گزارش(23 فروردین، ساعت 16 به وقت تهران) هنوز خبری مبنی بر توافق مکزیک با اوپک پلاس منتشر نشده است. به گفته اوبرادور و کارشناسان نفت، دلیل اصلی پافشاری مکزیک بر عدم کاهش فراوری بیش از 100 هزار بشکه در روز سیاست این کشور برای خودکفایی در انرژی به وسیله فراوری نفت توسط پمکس (شرکت نفت دولتی مکزیک) است. گفته می گردد این کشور طی 15 سال گذشته فرایند کاهشی در فراوری نفت تجربه نموده، اما با روی کار آمدن اوبرادور در سال 2018، برنامه توسعه صنعت نفت این کشور در دستور کار قرار گرفته تا با طرح هایی در آینده فراوری افزایش یابد و این امر میسر گردد. علاوه بر این، تحلیلگران اتکای مکزیک به سیستم پوشش ریسک نفت این کشور را که به دلیل جنگ قیمتی حتی به کف 20 ساله نیز رسیده، دلیل دیگر ایستادگی مکزیک در برابر عظیمان نفت قلمداد می نمایند. نفت مکزیک برای قیمت زیر 49 دلار در هر بشکه پوشش داده شده است و به همین دلیل، از نظر کارشناسان اوبرادور کمتر به بهای نفت اهمیت می دهد تا میزان فراوری. با وجود این، اسکار لوپز ولارده که استاد حقوق یک دانشگاه در مکزیک است معتقد است دولت این کشور اثبات نموده، در صورتی که رئیس جمهور اوبرادور نخواهد، با هرچیزی که استاندارد بازار باشد، در نظام بین المللی مورد قبول باشد و با عقل سلیم بخواند، مخالفت می نماید. او همچنین بر این باور است که ترامپ لطفی نموده که مکزیک نیازمند آن نیست چراکه پمکس به دلیل مسائل اقتصادی حتی نمی تواند به اهداف فراوری خود نیز برسد و برای کاهش خسارت باید از افزایش فراوری اجتناب کند.

برنده توافق نفتی کیست؟

دن برویلت، وزیر انرژی آمریکا پیش از نشست جی 20 از همه کشورها خواست برای کاهش مازاد عرضه یاری نمایند اما در این نشست نه آمریکا و نه دیگر کشورها متعهد به اقدامی عملی به این منظور نشدند. همچنین فراورینماینده هایی مانند نروژ و کانادا کاهش فراوری را منوط به اجرایی شدن توافق اوپک پلاس و به زمانی نامعلوم در آینده محول کردند. علاوه بر این تعیین نیست در صورت کاهش در آینده، چه حجمی از فراوری مد نظر این کشورها خواهد بود. به نظر می رسد این کشور ها که در راس آنان آمریکا واقع شده است بدون متحمل شدن هزینه ای، از منافع احتاقتصادی توافق اوپک پلاس بهره خواهند برد. استرالیا نیز اعلام نموده میخواهد با خرید نفت از آمریکا ذخایر استراتژیک خود را مطمئن تر کند؛ اقدامی که در قالب گروه 20 به وضوح به پایداری فراوری نفت آمریکا یاری می نماید اگرچه استرالیا گفته این تصمیم برای یاری به ثبات بازار نفت گرفته شده است. آمریکا که عظیم ترین فراورینماینده دنیا است در روزهای گذشته به عربستان و روسیه از طرق مختلف فشار آورده تا به یک توافق کاهش فراوری دست یابند. سقوط قیمت نفت به محدوده فعلی موجب بسته شدن بسیاری از چاه های برداشت نفت در این کشور و بیکاری هزاران کارگر این صنعت شده است. ترامپ که در گذشته کاهش قیمت نفت را به مثابه کاهش اقتصادیات بر انرژی می دانست و به مردمش در توییتر وعده بنزین ارزان می داد برای نجات فراورینماینده های آمریکایی، دیگر کشورها را به کاهش فراوری واداشت اما با عقب نشینی استراتژیک از موضع خود، سطح فراوری خود را بسیار بالاتر از رقبای نفتی اش که از ماه میلادی آینده با کاهش 5/ 2 میلیون بشکه ای به 5/ 8 میلیون بشکه خواهد رسید، نگه خواهد داشت. وزیر انرژی این کشور در کنفرانس جی 20 اعلام نموده فراوری این کشور به صورت اتوماتیک در امسال به میزان یک، دو و شاید سه میلیون بشکه در روز کاهش یابد اما این کاهش فقط زمانی اتفاق می افتد که فشار بازار به فراورینماینده ها غیر قابل تحمل گردد. در غیر این صورت آمریکا کاهش فراوری چندانی نخواهد داشت.