درمان و تشخیص مالاریا ، بیماری شایع در کشورهای جنوب شرق آسیا
به گزارش سفر به روسیه، یکی از رایج ترین سوال هایی که افراد در اولین سفرشان به جنوب شرقی آسیا می پرسند، این است که: آیا باید از داروهای ضدمالاریا استفاده کنم ؟. این سوالی ساده، با پاسخی پیچیده است، برترین جوابی که می توان داد: بستگی دارد. در این مطلب ده نکته عنوان شده است، که ما امیدواریم در گرفتن تصمیمی آگاهانه تر برای سفر به جنوب شرقی آسیا به شما یاری کند. پس باخبرنگاران همراه باشید تا با سفر به کشورهای جنوب شرقی آسیا اگر با حشره مالاریا روبه رو شدید راههای درمان مالاریا و تشخیص مالاریا را بدانید.
1) با یک پزشک متخصص سفر مشورت کنید.
حشره مالاریا و مالاریا بیماری بسیار خطرناکی است که سالانه بیش از یک میلیون نفر را می کشد، و برترین جا برای کسب اطلاعات اولیه، نزدیک پزشک متخصص سفر است. پزشک محلی یا پزشک خانوادگی شما ممکن است تخصص و تجربه کافی برای اتشخیص مالاریا و درمان مالاریا را نداشته باشد. مراکز پزشکی مسافران موسسات در حال پیشرفتی هستند که می توانند به شما یاری نمایند.
اگر با دکتر خود صحبت کردید، بعد از اشاره به آسیا خواهید دید که به سمت کتاب پزشکی خود می پرد، بدون اینکه حتی بپرسد به کجای آسیا می خواهید بروید، بنابراین حتماً باید تصمیم آگاهانه تری بگیرید.
در خصوص تصیم آگاهانه صحبت کردیم، ما با یک متخصص داروساز اهل کشورهای استوایی که از سال ها قبل می شناسیمش حرف زدیم، و این نظرات او درباره تشخیص مالاریا و درمان مالاریا بود.
به طورکلی پزشکان متخصص سفر کوشش می نمایند تا برای هر بیمار و متناسب با سفرش مشاوره ارائه نمایند، بدون اینکه نسخه ای کلی با مدل ارزیابی ریسک پذیر، برای همه تجویز نمایند. اساساً، عواملی که باید با فرد مراجعه نماینده، در خصوص حشره مالاریا، مورد بحث قرار گیرند، عبارتند از:
کشور مقصد و مقدار ریسک کلی که شامل پیشنهادهای رسمی برخی از نهادها مانند WHO می شوند.
منطقه های که در آن کشور به آ ن ها سفر می کنید(مخصوصاً شهری و روستایی) ریسک های متفاوتی دارند. که بستگی به مقدار دوری و دسترسی به مراقبت های پزشکی دارد.
مدت زمان سفر
فصل سفر، مثلاً فصل خشک یا تر
نوع سفر، براساس طیفی از rock bottom ، تا 5 ستاره.
مقدار سازگاری شخصی هر فرد با پشه ها
مقدار ریسک پذیری هر فرد، برخی افراد می خواهند که از هر خطری در امان باشند در صورتی که برخی دیگر حتی حاضر نیستند در منطقه ها پرخطر هم از قرص های پیشگیری استفاده نمایند.
این توصیه ها برای درمان مالاریا و تشخیص مالاریا قابل تغییر هستند. مثلاً: توصیه های کوکورانه قبلی در خصوص احتیاج به داروهای پیشگیری و درمان مالاریا در همه نقاط هند، حدود یک تا دوسال پیش از بین رفت. اگرچه افزایش اخیر موارد ابتلا در گوآ احتیاج به یک بازنگری را الزامی نموده است.
مدارک موثقی مبنی بر اینکه تغییرات آب وهوایی در کنیا، ابتلا به مالاریا را در ارتفاعات بلندتر (مانند نایروبی) محتمل نموده است، منطقه های که در گذشته هیچ خطری آن ها را تهدید نمی کرد.
به نظر من توصیه اصلی در خصوص تشخیص مالاریا، درمان مالاریا اجرا کردن یا نکردن موارد پیشگیرانه این است که حتماً با یک متخصص در خصوص موارد پیشگیرانه مشورت کنید و بعد تصمیم بگیرید .
حالا موارد دیگری را که باید در خصوص این بیماری در نظر بگیرید، مرور می کنیم.
2) داروهای ضد مالاریا شما را در برابر مالاریا ایمن نمی نماید
این یک سوءتفاهم رایج است. براساس نقل قولی از WHO : هیچ نوع مراقبت ضدمالاریایی، محافظت کامل را به شما نمی دهد. داروهای ضدمالاریا شما را به صورت 100% از ابتلا به مالاریا حفظ نمی نمایند ، به جای آن موقع بیشتری در اختیار شما می گذارند تا به یک درمانگاه مراجعه کنید و اقدامات تشخیص مالاریا و درمان مالاریا را انجام دهید. این امر در خصوص doxycycline بسیار صادق است که یکی از رایج ترین تجویزهای پیشگیرانه است.
3) پیشگیری بهتر است از درمان
به حرف مادربزرگ خود گوش کنید، پیشگیری بهتر است از درمان. برترین راه برای جلوگیری از ابتلا به مالاریا این است که به وسیله پشه ها گزیده نشوید و راه های بسیار زیادی برای این کار وجود دارد که می توانند به شکل قابل توجهی شانس گزیده شدن به وسیله پشه ها را کاهش دهند. این موارد شامل:
از پشه بند آغشته به permethrin برای محافظت از حشره مالاریابهره ببرید.
از دفع نماینده پشه حاوی DEET بهره ببرید.
لباس مناسب شلوار و پیراهن آستین بلند بپوشید.
از دستگاه وِیو یا دستگاه های ضد پشه دیگر (مثل سیترونلا) به عنوان وسیله جایگزین بهره ببرید.
اگر مستعد گزیده شدن هستید، در اقامت گاه هایی استراحت کنید که هیچ درزی نداشته باشد، مجهز به دستگاه تهویه هوا باشد و هیچ پنجره باز یا تراس بازی نداشته باشد.
مراقب اتاق هایی که حمام یا سرویس بهداشتی سطلی دارند باشید. این سطل ها ممکن است حاوی آب راکد باشد، یک اقامتگاه ساحلی، یا حمام آن.
در مرداب، برهنه نخوابید تا از گزیدگی حشره مالاریا در امان بمانید.
4) اقدامات پیشگیرانه شما را از بقیه خطرات هم حفظ می نماید
یکی دیگر از بیماری های مهلکی که به وسیله پشه ها منتقل می گردد، تب دِنگی است. این تب باید نگرانی بزرگتری برای مسافران باشد تا مالاریا، اما چون برای پیشگیری از آن دارویی وجود ندارد، شما کمتر از آن می شنوید. با انجام دادن موارد ذکر شده در قسمت شماره 3، شما می توانید از خودتان در برابر تب دنگی هم محافظت کنید.
5) احتیاج به اقدامات پیشگیرانه در برابر مالاریا بستگی به جایی دارد که می روید
مرکز کنترل بیماری آمریکا( CDC )، سازمانی که به اشتباه در احتیاط معتقد است، منطقه ها زیر را به عنوان منطقه ها با ریسک زیاد حشره مالاریا اعلام نموده است:
کامبوج: در سراسر کشور ریسک وجود دارد، شامل ریسک در مجموعه معابد Angkor Wat . در منطقه Phnom Penh و اطراف دریاچه Tonle Sap خطری وجود ندارد.
لائوس: در سراسر کشور ریسک وجود دارد، به جز شهر Vientiane .
تایلند: ریسک در منطقه ها روستایی که با کامبوج، لائوس و برمه مرز مشترک دارند، وجود دارد. در منطقه Ko Pha Ngan ریسک وجود دارد. خطر حشره مالاریا در شهرها و اقامت گاه های توریستی شاخص وجود ندارد. خطری در بانکوک ، Chiang Mai ، پاتایا ، Phuket و Ko Samui وجود ندارد.
ویتنام: فقط منطقه ها روستایی، به جز دلتای Red River و دشت ساحلی شمال Nha Trang . در Hanoi ، شهر Ho Chi Minh ، Da Nang ، Nha Trang ، Qui Nhon ، و Haiphong خطری وجود ندارد.
WHO نیز موارد زیر را درباره تشخیص مالاریا و درمان مالاریا مطرح نموده است:
کامبوج: در تمام سال و در تمام کشور به جز Phnom Penh و اطراف Tonle Sap . ریسک در منطقه توریستی Angkor Wat کم است.
لائوس: تمام سال و در تمام کشور به جز Vientiane .
تایلند: در تمام سال در منطقه ها روستایی، به خصوص منطقه ها جنگلی و تپه ای تمام کشور، مخصوصاً نقاط مرزی بین المللی. هیچ خطری در شهرها (مثلاً بانکوک، چیانگ می، پاتایا)، جزایر ساموئی و اقامت گاه های توریستی پوکت وجود ندارد. اگرچه مقداری ریسک در برخی منطقه ها و جزایر دیگر وجود دارد.
ویتنام: ریسک مالاریا در تمام کشور وجود دارد، به جز مراکز شهری، دلتای Red River ، و دشت ساحلی مرکزی ویتنام. منطقه ها پرخطر و پر از حشره مالاریا، نواحی مرتفع، با ارتفاع زیر 1500 متر، جنوب 18?N ،
مخصوصاً 4 استان مرتفع Dak Lak ، Dak Nong ، Gia Lai و Kon Tum ، استان Binh Phuoc ، و منطقه ها غربی استان های ساحلی، Quang Nam ، Ninh Thuan و Khanh Hoa .
6) داروهای پیشگیری از مالاریا می توانند عوارض جانبی هم داشته باشند
4 داروی پیشگیری عمده وجود دارد که برای سفر به آسیا توصیه می شوند. که عبارتند از: atovaquone / proguanil (نام کمپانی: Malarone )، doxycycline ، mefloquine (نام کمپانی: Larium ) و primaquine . اگرچه بیشتر مسافران بدون هیچ مسئله ای این داروها را مصرف می نمایند، اما هرکدام از آن ها می توانند عوارض جانبی خطرناکی داشته باشند، که شامل موارد زیر می شوند:
Atovaquone /proguanil
شکم درد، حالت تهوع، استفراغ، و سردرد.
Doxycycline
حساسیت به نور خورشید، حالت تهوع، شکم درد و عفونت ترشح واژنی. نکته بدتر از آفتاب سوختگی این است که doxycycline می تواند اثر قرص های ضدحاملگی را از بین ببرد. اگر doxycycline مصرف می کنید و برنامه ای برای بچه دار شدن در هنگام سفر ندارید، باید حتماً از سایر اقدامات پیشگیرانه بهره ببرید.
Mefloquine
رایج ترین عوارض جانبی عبارتند از: سردرد، حالت تهوع، سرگیجه، بی خوابی، هیجان، رویاهای واقعی و اختلالات بینایی. در موارد نادرتری، عوارض جدی تری نیز وجود دارند: تشنج، افسردگی، و روان پریشی. ما شخضاً افرادی را دیده ایم که به این عوارض جانبی دچار شده اند و از آن لطمه بزرگی خورده اند و به این خاطر استفاده از این داروی پیشگیری را برای سفر به آسیا پیشنهاد نمی نمایند.
Primaquine
گرفتگی عضلات شکم، حالت تهوع، و استفراغ. Primaquine بعلاوه می تواند در افرادی که کمبود G6PD دارند سلو ل های قرمز را از بین ببرد، که می تواند کشنده باشد.
تمام این ها بسیار ترسناک هستند، اما در ادامه عوارض ابتلا به مالاریا را خواهید دید و می توانید این ها را باهم مقایسه کنید:
لرزش، سردرد، درد عضلانی، خستگی مفرط، حالت تهوع، استفراغ و اسهال. بعلاوه ممکن است باعث ابتلا به کم خونی و زردی نیز گردد. عفونت حاصل از نوعی مالاریا، Plasmodium falaciparum ، اگر بلافاصله درمان نگردد، می تواند موجب از کار افتادن کلیه، تشنج، آشفتگی فکری، کما، و مرگ گردد.
7) بسیاری از پشه ها در برابر داروهای ضدمالاریا مقاوم هستند
حشره مالاریا یک بیماری تطبیق پذیر است و منطقه ها قابل توجهی در برابر برخی داروها مقاوم هستند. باز هم از CDC نقل قول می کنیم:
کامبوج: استان های Preah Vihear ، Siemreap ، Oddar Meanchey ، Banteat Meanchey ، Battambang ، Pailin ، Koh Kong ، و مرز Pursat با تایلند در برابر mefloquine مقاوم هستند، فقط از atovaquone / proguanil یا doxycycline بهره ببرید.
در تمامی منطقه ها دیگر شما می توانید از atovaquone / proguanil ، doxycycline ، meflaquine یا primaquine بهره ببرید. در Phnom Penh و Tonle Sap هیچ خطری وجود ندارد.
لائوس: استان های Bokeo ، Luang Nam Tha ، Salavan و Champassak در طول مرزشان با تایلند و برمه همگی در برابر mefloquine مقاوم هستند، فقط از atovaquone / proguanil یا doxycycline بهره ببرید. در سایر منطقه ها می توانید از atovaquone / proguanil ، doxycycline ، meflo quine یا primaquine بهره ببرید. خطری در Vientiane وجود ندارد.
تایلند: تمام تایلند در برابر mefloquine مقاوم است، فقط از atovaquone / proguanil یا doxycycline بهره ببرید. در شهرها و اقامت گاه های توریستی شاخص خطری وجود ندارد. در بانکوک ، Chiang Mai ، Chiang Rai ، پاتایا ، Phuket و Ko Samui نیز خطری وجود ندارد.
ویتنام: نواحی جنوبی و مرکزی ویتنام، شامل منطقه ها روستایی استان های Tay Ninh ، Song Be ، Lam Dong ، Ninh Thuan ، Khanh Hoa ، Dak Lak ، Gia Lai ، و Kon Tum همگی در برابر mefloquine مقاوم هستند، فقط از atovaquone / proguanil یا doxycycline بهره ببرید.
در بقیه منطقه ها می توانید از atovaquone / proguanil ، doxycycline ، mefl o quine ، یا primaquine بهره ببرید.
هیج خطری در Hanoi ، Ho Chi Minh ، Da Nang ، Nha Trang ، Qui Nhon و Haiphong وجود ندارد.
به طور خلاصه، اگر می خواهید از داروهای پیشگیری از مالاریا بهره ببرید، از mefloquine استفاده نکنید، چراکه در هیچ کدام از موارد بالا، تمام کشور را پوشش نمی دهد.
8) داروهای پیشگیری از مالاریا گران هستند
در غرب، داروهای پیشگیری از حشره مالاریا می توانند بسیار گران باشند. بااینکه ما نمی گوییم که هیچ سودآوری در کار نیست (از فکر خود پاک کنید)، اما یک انگیزه مالی برای صنعت داروسازی وجود دارد که شما را قانع کند تا بدون یک قرص پیشگیری خانه را ترک نکنید. اگر با استفاده از درمان عمومی مسئله ای ندارید، داروهای پیشگیری از مالاریا در آ سیا بسیار مقرون به صرفه تر از غرب هستند، پس پول خود را برای خرج کردن در آسیا نگه دارید و صرف تشخیص مالاریا و درمان مالاریا نکنید.
9) شانس شما خوب است
احتمال اینکه شما با یک موتور تصادف کنید، کیف شما دزدیده گردد یا با تب دنگی روبه رو شوید بسیار بیشتر از این است که به گزیدگی حشره مالاریا مبتلا شوید. بااینکه افراد محلی درجه ای از مقاومت ذاتی در برابر بیماری را دارند، اما هزاران خارجی هستند که در آسیا زندگی می نمایند و همچین مقاومتی ندارند. تعداد بسیار بسیار اندکی از این خارجی هایی که سال ها در آ سیا زندگی می نمایند، به مالاریا دچار شده اند که تشخیص مالاریا و درمان مالاریا برای آن ها کار آسانی نیست.
10) تجربه شخصی ما
برای آ نچه که ارزشش را دارد، در طول ده سالی که ما در تمام این منطقه زندگی و سفر کردیم:
سه بار با متورسیکلت تصادف کردیم
حداقل سه بار چمدان هایمان را دزدیدند
حداقل نیمی از ده نفری که تب دنگی داشنتد را می شناختیم
حتی با یک نفر که به گزیدگی حشره مالاریا دچار شده باشد برخورد نکردیم
دو نفر را (شامل یکی از کارمندان Travellfish ) که به عوارض جانبی mefloquine دچار شده بودند، دیدیم.
نتیجه گیری
اگر برنامه تان به شکلی است که فقط در نقاط توریستی توقف دارید، از یک دفع نماینده پشه و یک پشه بند بهره ببرید تا بعدها در پی تشخیص مالاریا و درمان مالاریا نباشید، لباس مناسب بپوشید و هرگز برهنه در مرداب دراز نکشید، به این ترتیب شانس این را که مجبور به استفاده از داروهای پیشگیری از تشخیص مالاریا نشوید ، را دارید. از طرفی دیگر، اگر برنامه دارید تا وقت زیادی را به پیاده روی در نقاط دوردست و وقت گذرانی در نقاط مرزی، بگذرانید، از پشه بند و دفع نماینده پشه استفاده نکنید و حتماً با لباس مهمانی تان یک یا دوبار در مرداب بخوابید، اما بعد از آن حتماً یک دوره کامل داروهای پیشگیری از مالاریا را مصرف کنید.
آخرین نکته، اگر تصمیم دارید که از داروهای پیشگیری از مالاریا بهره ببرید، حتماً یک دوره کامل را مصرف کنید. اگر بعد از مدت کوتاهی آن را قطع کنید هم در روند مقاومت در برابر دارو مشارکت نموده اید و هم خودتان را به خطر انداخته اید. امیدواریم در این مطلب شما را با تشخیص مالاریا و درمان مالاریا آشنا نموده باشیم.
منبع: همگردی