توتسـتان تـوت ندارد - سفر به روسیه

خبرنگاران- سمیرا باباجانپور: این خیابان که دسترسی میدان شهرزیبا، خیابان مرادی و بسیاری از خیابان های اطراف را به بزرگراه همت آسان می نماید، روزگاری گذرگاه توتستان های غرب تهران بود.

• ماجرای سکه های تاریخی جاده پایین

سال 1383 زمانی که بزرگراه شهید همت در حال ساخت بود، وقفه ای طولانی در فرایند ادامه پروژه ایجاد شد. این وقفه به سبب اعتراض باغ داران و اهالی کن یا مطالبه پیمانکار از شهرداری نبود بلکه کشف کوزه ای پر از سکه های تاریخی بود که فرایند پروژه را 2 هفته به تعویق انداخت. این سکه های نقره ای به طور اتفاقی از سوی راننده لودر کشف شد و به اطلاع مسئولان میراث فرهنگی رسید. هرچند پیش از این گفته می شد کشف این سکه ها ناشی از وجود گورستانی قدیمی در این منطقه است، اما چند ماه بعد، کارشناسان اعلام کردند این سکه ها به نام انوشیروان عادل ضرب شده و بیش از 1500 سال قدمت تاریخی دارد. بعدها آمار ضد و نقیضی از تعداد سکه های مکشوفه منتشر شد که بعضی 26 سکه، بعضی 50 سکه و بعضی نیز 250 سکه عنوان کردند.

اما دوباره پس از حدود یک سال، گزارش دقیق تری از سکه های مکشوفه منتشر شد که به واقعیت نزدیک تر بود. در گزارش منتشر شده، آمده بود که سکه های کشف شده به نام انوشیروان عادل ضرب شده است. این انوشیروان با انوشیروان ساسانی چند قرن فاصله زمانی دارد. این فرد پس از مرگ سلطان ابوسعید، ایلخان مغول، در سال 741 هجری قمری، به عنوان حاکم ناحیه بخشی از آذربایجان قدرت را در دست گرفت و تعداد زیادی سکه ضرب کرد که سکه های نقره مکشوفه، متعلق به همان دوران هستند. به جز این کوزه، هیچ لایه باستانی دیگری در این محدوه شناسایی نشد. ازسوی دیگر، علاوه بر این کوزه ها، تعدادی تنور در این محدوده کشف شده که به گفته کارشناسان این تنورها متعلق به بافت مسکونی این منطقه است که مردم در طول تاریخ برای گذران زندگی از آن استفاده می کردند.

• فراز و نشیب یک خیابان

بورس کابینت سازان، نجاران و البته ابزار و یراق فروشان غرب تهران، زمانی نه چندان دور، جزو توتستان های سرسبز کن بوده است. این خیابان شاهدی است بر توسعه بی رویه شهر و نبود برنامه ریزی مناسب در حفظ باغستان های پایتخت. پیش از اینکه بزرگراه همت از دل این توتستان های سرسبز بگذرد، خیابان احمد کاشانی یک کوچه باغ سرسبز و باریک بود که تنها یک خودرو می توانست از آن عبور کند و محله بالان را به شهرزیبا وصل می کرد. رحمت الله کاشانی، پدر شهید احمد کاشانی، که نام خیابان مزین به نام فرزند شهیدش است، درباره گذشته این خیابان می گوید: این خیابان تا اوایل انقلاب یک کوچه باغ بود که رفت وآمد زیادی در آن انجام نمی شد. در حقیقت راستا رفت وآمد باغ داران به باغ ها بود. در آن موقع، خیابان اصلی ایستگاه یخچال بود که راستا اصلی دسترسی اهالی کن به شهرزیبا و مناطق مرکزی شهر محسوب می شد. سال 1385که بزرگراه همت با فراز و نشیب های فراوان ساخته شد، خیابان اصلی کن که به نام جاده بالا معروف بود، بن بست شد. این اتفاق برای خیابان احمد کاشانی هم افتاد. محله بالان با ساخت بزرگراه بسته شد و دسترسی مردم تنها از روی پلی بود که بر روی بزرگراه و انتهای خیابان احمد کاشانی ساخته بودند. برای اینکه خیابان یخچال هم بن بست نگردد با یک کنار گذر آن را به ابتدای پل وصل کردند.

• توتستانی که محل دپوی زباله شد

مهدی محبی، یکی از ساکنان محله کن است. او درباره تاریخ خیابان شهید احمد کاشانی که در قدیم به جاده پایین معروف بود، می گوید: تا همین چند سال پیش، فصل توت که می شد به واقع از قدم زدن در این خیابان لذت می بردید. 2 سوی جاده باغ های توت و درختان کهنسالی بود که چشم را نوازش می داد. یادم می آید حوالی سال 1370، بخشی از خیابان که امروز نزدیک میدان قرار گرفته است، محل دپوی زباله های محله کن شده بود. این ماجرا تا میانه سال 1380 ادامه داشت تا اینکه با پیگیری های رحمت الله کاشانی که آن موقع مسئول شورای کن بود، مشکل حل شد.

• باغ های بی حصار

اگرچه توتستان های خیابان شهید احمد کاشانی زمانی زبانزد خاص و عام بود و منظره زیبایی را به تصویر می کشید اما این روزها بسیاری از این باغ ها رها شده و این موضوع دردسرساز شده است. بلاتکلیفی صاحبان زمین های کشاورزی و توتستان های حاشیه خیابان، مسائلی را به همراه داشته است. زمین های باغی و کشاورزی محدوده، زیر سایه نبود قانون معین، بلاتکلیف مانده و از سوی دیگر، اجازه حصارکشی نیز به باغ داران داده نمی گردد. باغ ها با درختان خشکیده محل سکونت و رفت وآمد کولی ها و مهاجران غیرقانونی شده است. باغ داران هیچ بهره ای از این درختان توت نمی برند. از سویی، ساخت خیابان، راستا قدیمی آبیاری باغ های این محدوده را مسدود نموده است. جالب اینجاست که بعضی در ملک کشاورزیشان، هم خانه ساخته اند و هم مغازه.

• پاتوق کارگران ساختمانی

این روزها خیابان احمد کاشانی، محل جولان وانت بارهایی است که برای بار زدن یا تخلیه بار مغازه های ابزار و یراق در حاشیه خیابان پارک می نمایند. ماشین هایی که به قول اهالی، دوبله و سوبله پارک می شوند. ترافیک، تصویر همیشگی این روزهای خیابان قدیمی محله شده است. علیرضا بزرگی، دبیر شورایاری محله کن، می گوید: اینجا پاتوق کارگران فصلی شده است. ابتدای خیابان، هر صبح و عصر، محل تجمع کارگرانی است که روی جدول های حاشیه خیابان می نشینند. پارک کامیون های ویژه حمل اثاثیه نیز از مسائل دیگر این خیابان قدیمی است.

بارها ازطریق شورایاری و شهرداری پیگیر شده ایم، اما خبری نیست. تنهاکاری که هدایت و رانندگی انجام داده است، جریمه کردن خودروهاست.