کجا گاو دریایی ببینیم؟ - سفر به روسیه

گاو دریایی پستانداری است که در دریا زندگی می نماید. سر این جانور ظاهری تخم مرغ شکل دارد و دم این جانور پهن و صاف است. گاوهای دریایی دو عدد باله دارند و در زبان انگلیسی آن ها را با نام Mantee یا see cow می شناسند. نام گاو دریایی به علت جثه بسیار بزرگ این جانور به آن نسبت داده شده است. نکته بسیار جالب در خصوص این جانور این است که بر خلاف نامش، نزدیک ترین جانور به گاو دریایی فیل ها هستند! علیرغم شکل ظاهری این جانور که کاملا نشان دهنده وزن بسیار بالای آن است، گاوهای دریایی تقریبا می توانند سریع شنا نمایند.

طول بدن گاوهای دریایی بین 2.4 تا 4 متر است و وزن آن ها بین 200 تا 590 کیلوگرم است. دم این جانور بسیار بزرگ و قوی است و در شنا کردن یاری بسیار زیادی به آن ها خواهد نمود. گاوهای دریایی به صورت معمولی با سرعت 8 کیلومتر در ساعت شنا می نمایند اما آن ها قادر هستند تا در شرایط خاص و در زمانی که به سرعت بالاتری نیاز دارند، با سرعت 24 کیلومتر در ساعت هم شنا نمایند که این عدد برای وزن بالای آن ها بسیار سرعت خوبی است.گاوهای دریایی گیاهخوار هستند. در دریا این جانوران ترجیح می دهند تا از گیاهان و علف های دریا تغذیه نمایند. هنگامی که این جانوران در درون رودخانه ها زندگی می نمایند، از تکه های گیاهی موجود در آب تغذیه می نمایند. از سویی دیگر گاوهای دریایی از جلبک ها نیز تغذیه می نمایند. طبق گزارشات منتشر شده از این جانوران، گاوهای دریایی قادر هستند تا در یک شبانه روز حدود یک دهم وزن خود غذا بخورند که این مقدار گیاه حدودا معادل 59 کیلوگرم است.

گاوهای دریایی چندان اجتماعی نیستند و معمولا به صورت تنهایی یا حدبیشتر دوتایی شنا می نمایند. این جانوران برای خود قلمرویی معین نمی نمایند و از این رو به دسته های مختلف با سرگروه های جداگانه تقسیم بندی نمی شوند. هنگامی که گاوهای دریایی به صورت گروهی با یکدیگر شنا می نمایند، قطعا در حال حرکت به سویی نقطه خاصی هستند که همگی اعضا می دانند که در آنجا حجم زیادی از غذا وجود دارد. طبق گزارشاتی که از این جانوران منتشر شده است، تعداد آن ها در یک گروه هیچگاه بیشتر از 6 عدد نخواهد شد و همین تعداد هم بسیار به ندرت پیش خواهد آمد.

از نظر شرایط بقا باید به این نکته اشاره نمود که تمامی گونه های گاو دریایی به وسیله IUCN در دسته های آسیب پذیر یا در خطر انقراض قرار گرفته اند و این بدان معناست که تمامی گونه های گاوهای دریایی شدیدا در خطر انقراض قرار دارند. تخمین زده اند که نسل این جانوران در طول 20 سال آینده، 30% کاهش خواهد یافت. در حال حاضر تعداد دقیق گاوهای دریایی به جای مانده معین نیست چراکه بعضی از گونه های این جانوران در منطقه ها خاصی زندگی می نمایند که محاسبه آمار دقیق تعداد آن ها ممکن نیست اما در حال حاضر این مسئله کاملا واضح و معین است که نسل این جانوران شدیدا رو به کاهش بوده و در صورت عدم توجه و رسیدگی های لازم، تمامی گونه های گاوهای دریایی در سال های پیش رو منقرض خواهند شد.

از جمله دلایل اصلی کاهش نسل این جانوران می توان به چند عامل بسیار مهم اشاره نمود. عامل اول این است که گاوهای دریایی فراوری مثل کندی دارند که اهش آن در سال های اخیر بیشتر هم شده است. عامل دوم این است که در بعضی از منطقه ها آمار شکار این جانوران بسیار بالا است و گاوهای دریایی را به خاطر گوشتشان شکار می نمایند و در نهایت آخرین علت کاهش نسل این جانوران این است که بسیاری از ماهیگیران به صورت ناخواسته با تورهای ماهیگیری خود باعث از بین رفتن این جانوران می شوند. در هر صورت نسل این جانوران روبه کاهش است و متاسفانه کاهش نسل آن ها روز به روز در حال افزایش است.

گاوهای دریایی حاصل تکامل جانوران چهارپای خشکی زی در 60 میلیون سال پیش هستند و در طول این دوره این جانوران بسیار دچار تغییر و تحول شده اند. چشمان گاوهای دریایی نسبتا کوچک است اما با این وجود آن ها بینایی خوبی دارند. چشمان این جانوران یک غشاء مخصوص دارد که بر روی کره چشم کشیده شده و وظیفه آن حفاظت از چشمان جانور است. حس شنوایی این جانوران هم خوب است و نکته جالبی که در این مورد مطرح است این است که گاوهای دریایی عضوی خارجی برای شنیدن ندارند و گوش آن ها استخوانی درونی است. گاوهای دریایی دندان دارند و دندان این جانوران در طول دوره زندگی آن ها چندین بار جایگزین می گردد. گاوهای دریایی تنها 6 عدد مهره گردن دارند و این در حالی است که بیشتر پستانداران حتی زرافه 7 مهره گردن دارند. کمبود یک عدد مهره گردن باعث شده که گاوهای دریایی نتوانند سر خود را به اطراف بچرخانند و این جانوران مجبورند تا برای مشاهده محیط اطراف خود کل بدن خود را بچرخانند.

گاوهای دریایی دائما در آب زندگی می نمایند و هیچگاه بر روی خشکی نمی آیند. زندگی دائم در آب باعث شده که گاهی اوقات بر روی بدن بعضی از گوهای دریایی جلبک رشد کند! این جانوران برای تنفس هم نیازی به آمدن بر روی خشکی ندارند و می توانند با بیرون آوردن دماغ خود بر روی سطح آبچند نفس کوتاه بکشند و برای چند دقیقه دیگر در زیر آب بمانند. این جاوران برای استراحت هم در زیر آب می مانند و طبق گزارشات منتشر شده از آن ها، گاوهای دریایی می توانند تا حدود 15 دقیقه بدون نفس کشیدن در زیر آب بمانند.

گاوهای دریایی به سه گونه اصلی تقسیم می شوند و نام گونه های آن با توجه به منطقه زندگی آن ها انتخاب شده است. به طور کلی گاوهای دریایی در رودخانه ها و دریاها در بین کشورها زندگی می نمایند و در این نقاط یافت می شوند. به طور کلی می توان گاوهای دریایی را در آب های منطقه ها و کشورهایی همانند بخش های غربی آفریقا، رود آمازون، کلمبیا، پرو، اکوادور و برزیل مشاهده کرد.

نظر شما در خصوص گاوهای دریایی چیست؟ آیا مایل به تماشا این جانور از نزدیک هستید؟ نظرات خود را با خبرنگاران در میان بگذارید.