هیچ جنگ سردی بی چین و آمریکا در کار نیست!
به گزارش سفر به روسیه، جوزف نای*؛ ایده تازه ای در میان برخی از سیاستمداران و سیاستگذاران واشنگتن در حال کاربرد و رو به رشد است: ایالات متحده در جنگ سرد با چین است. این ایده ای بد است بد برای تاریخ، بد برای سیاست و بد برای آینده ما.
دولت بایدن عاقلانه از چارچوب ها عقب نشینی کرده است. با این وجود، اقدامات او نشان می دهد که استراتژی اش برای برخورد با چین ممکن است واقعا از سایه تفکر جنگ سردی رنج ببرد که فکر ما را در مدل سنتی شطرنج دو بعدی حبس می کند. رقابت با چین، اما یک بازی سه بعدی است و اگر به شطرنج دو بعدی ادامه دهیم بازنده این بازی خواهیم بود.
علیرغم اینکه نه درگیری با اتحاد جماهیر شوروی و نه رقابت فعلی با چین منجر به نبرد همه جانبه نشده بازی ها بسیار متفاوت از یکدیگر هستند. در طول جنگ سرد، شوروی یک تهدید مستقیم نظامی و ایدئولوژیک برای امریکا بود. ما تقریبا هیچ ارتباط اقتصادی یا اجتماعی ای با یکدیگر نداشتیم: بازدارندگی و مهار یک هدف عملی و امکان پذیر بود.
از آنجایی که آن بازی براساس یک پیش فرض ساده دو بعدی بود و رویارویی بین ارتش های دو کشور در صدر آن قرار داشت هر یک از طرفین منازعه به طرف دیگر وابسته بود تا ماشه را نکشد. با این وجود، در نزاع ما با چین این بازی سه بعدی است و بر سر توزیع قدرت در سطوح نظامی، اقتصادی و اجتماعی و نه صرفا در یک سطح است.
به همین خاطر است که استفاده از اصطلاح جنگ سرد اگرچه راحت است، اما ناشی از تنبلی است و ایده ای بالقوه خطرناک. با دست کم گرفتن چالش واقعی ای که با آن روبرو هستیم و ارائه استراتژی های ناکارآمد ما دچار ابهام و گمراه خواهیم شد.
در سطح اقتصادی، چین و امریکا عمیقا به یکدیگر وابسته هستند. امریکا بیش از نیم تریلیون دلار تجارت با چین در سال 2020 میلادی داشته است. علیرغم آن که برخی از صدا ها در واشنگتن درباره جداسازی صحبت می کنند احمقانه است که تصور کنیم می توانیم اقتصاد خود را به طور کامل از چین بدون هزینه های سنگین ناشی از آن جدا کنیم. ما نباید انتظار داشته باشیم سایر کشور ها نیز چنین کنند، زیرا طبق گزارش ها چین در حال حاضر بزرگترین شریک تجاری کشور های بیش تری در مقایسه با امریکاست.
بافت اجتماعی امریکا و چین نیز عمیقا در هم تنیده شده اند: میلیون ها نفر ارتباط اجتماعی با یکدیگر دارند و دانشجویان و گردشگران بین دو کشور در حال سفر بوده اند. جدا کردن مسائل اکولوژیکی مانند شیوع کرونا و تغییرات آب و هوایی از نظر فیزیکی ناممکن است. وابستگی متقابل یک شمشیر دو لبه است. حساسیت نسبت به آن چه در کشور های دیگر اتفاق می افتد ایجاد می شود که خود می تواند جانب احتیاط را تقویت کند. با این وجود، این موضوع آسیب پذیری هایی را نیز ایجاد می کند و سبب می شود تا پکن و واشنگتن سعی کنند به عنوان ابزار نفوذ از آن استفاده کنند.
علیرغم عوامل فوق الذکر، طرز فکر دو بعدی گمان می کند آمریکا می تواند به دلیل برتری نظامی با چین مقابله کند. علیرغم آن که چین در حال مدرنیزه کردن نیرو های خود است آمریکا هنوز تنها قدرت واقعی جهانی است. اگرچه تعیین نیست که تا چه زمانی این قدرت ادامه خواهد یافت. ما باید با دقت حرکت های افقی خود مانند بهبود روابط با هند و تقویت اتحاد با ژاپن را در سطح نظامی برای حفظ توازن قدرت در آسیا مدنظر قرار دهیم. همزمان ما نمی توانیم روابط مختلف قدرت در حوزه های اقتصادی و فراملی و نحوه تعامل آن با یکدیگر را نادیده گیریم چرا که در صورت نادیده گرفتن آن آسیب خواهیم دید.
آینده چه چالش هایی را به همراه خواهد داشت و چگونه باید به آن پاسخ دهیم؟
در سطح اقتصادی، توزیع قدرت چند قطبی است و امریکا، چین، اروپا و ژاپن بزرگترین بازیگران آن هستند. در حوزه فراملیتی وقتی صحبت از مسائلی مانند تغییرات آب و هوایی و شیوع کرونا می شود بازیگران غیر دولتی نقش قدرتمندی ایفا می کنند و هیچ کشوری تحت کنترل نیست.
با این وجود، آمریکا سیاستگذاری تجاری ناکافی برای شرق آسیا دارد که میدان را به چین واگذار می کند. در مورد مسائل فراملی، این خطر وجود دارد که تیرگی روابط آمریکا با چین اهداف آب و هوایی را به خطر اندازد. چین بزرگترین تولید کننده گاز های گلخانه ای است. وزیر خارجه چین به امریکا هشدار داده بود که انتظار نداشته باشد مذاکرات آب و هوایی به عنوان واحه ای در بیابان روابط عمومی باقی بماند. هیچ کشوری نمی تواند مسائل فراملی مانند تغییرات آب و هوایی و شیوع بیماری های همه گیر را به تنهایی حل نماید. در نتیجه، سیاست وابستگی متقابل شامل قدرت با دیگران و همزمان قدرت بر دیگران است.
رقابت سیاسی امروز نیز فرق دارد. آمریکا و متحدان اش همانند زمان استالین یا مائو با صدور کمونیسم تهدید نمی شوند. کم تر عرصه تبلیغی وجود دارد. امروز تعداد کمی به نفع و در هواداری از اندیشه شی جین پینگ به خیابان ها می آیند. در عوض، چین سیستم وابستگی متقابل عمیق اقتصادی و سیاسی را برای حمایت از دولت اقتدارگرای خود و برای تاثیرگذاری بر افکار دموکراسی ها به منظور جلوگیری از انتقاد از خود ایجاد کرده است. در این میان، توافق نامه های تجاری به ما برای افزایش نفوذمان کمک خواهد کرد همان گونه که توافق اخیر برای صادرات فناوری زیردریایی هسته ای ما به استرالیا کمک می کند.
خوب یا بد ما در رقابت همکاری با چین گرفتار شده ایم و این مستلزم راهبردی است که بتواند دو عمل متناقض رقابت و همکاری را همزمان انجام دهد. در داخل، امریکا باید مزایای فناوری خود را با افزایش حمایت از تحقیق و توسعه تقویت کند.
در بخش نظامی این به معنای تهدید ساختار نیرو های سنتی برای ترکیب فناوری های تازه و تقویت اتحاد ها است. در مورد مسائل فراملی ما نیازمند تقویت و توسعه معاهدات و نهاد های بین المللی مانند سازمان بهداشت جهانی و توافق اقلیمی پاریس برای مقابله با مسائل آب و هوایی و موضوعات بهداشتی هستیم.
افراد بدبین معتقدند مقدار جمعیت و نرخ رشد اقتصادی چین سبب می شود تا آن کشور بر آمریکا فائق آمده و غالب شود. با این وجود، اگر ما با متحدان خود به عنوان دارایی و سرمایه رفتار کنیم مجموع قدرت نظامی و ثروت اقتصادی دموکراسی های همسو با غرب، امریکا، اروپا، ژاپن تا قرن حاضر بسیار فراتر از چین خواهد بود. پرزیدنت بایدن درست می گوید که صحبت از جنگ سرد بیش تر اثرات منفی دارد تا مثبت. با این وجود، او باید اطمینان حاصل کند که استراتژی چین مدنظر دولت اش با بازی سه بعدی مطابقت دارد.
*مبتکر اصطلاح قدرت نرم، نظریه پرداز سیاسی و استاد دانشگاه هاروارد
منبع: نیویورک تایمز
ترجمه: خبرنگاران
منبع: فرارو