دریاچه پر آبی که وسط بزرگترین صحرای دنیا ظاهر شد! - سفر به روسیه

دریاچه های اوباری

دریای شنی اوباری، یک محوطه بزرگ است که تپه های شنی بلند دارد و در منطقه فزان در جنوب غربی لیبی واقع شده است. با اینکه اینجا منطقه ای کویری است، اما 2 هزار سال پیش یک مکان مرطوب و حاصلخیز بوده که رودخانه و آبشارهای زیادی داشته است. این رودخانه ها سرانجام به دریاچه ای می ریختند که از نظر وسعت می توان آن را هم مقدار کشور چک نسبت داد؛ این دریاچه در حوضه رودخانه مزان قرار گرفته بود و به نام مگافزان (Megafezzan) شناخته می شد. مگافزان در طول ماه های مرطوب و بارانی تا مقدار 120 هزار کیلومتر مربع هم می رسید که در نوع خود قابل توجه بود.

اما سرنوشت برای این منطقه آنطور که باید رقم نخورد و دریاچه داستان دیگری در پی خود داشت. تغییرات آب و هوایی باعث شد این منطقه که بخشی از صحرای بزرگ آفریقا است، به تدریج خشک و خشک تر شود و کم کم به حالت کویری بایر در بیاید. دریاچه مگافزان نیز بین 3 تا 5 هزار سال پیش تماما تبخیر شده و دیگر اثری از آن دیده نمی شد. اما موضوع جالب این است که این دریاچه بزرگ، از خود ردپاهایی به جای گذاشته است.

در صحرای لیبی امروزه می توان دریاچه های کوچک کوچکی را مشاهده کرد که در میان تپه شنی های مرتفع خودنمایی می کنند و انگار در میان کویر، حس امید می دهند. می توان گفت که در حال حاضر حدودا 20 دریاچه در دریای شنی اوباری واقع شده است و در کنار آن ها درخت های نخل زیبایی رشد کرده اند که فضای سخت و شاید از نظر بعضی ها ترسناک کویر را به شکلی دوست داشتنی در آورده اند.

دریاچه ها

در میان دریاچه های اوباری می توان دو مورد آن ها را نام برد که بیشتر از دیگران شناخته شده اند: گابرون (Gaberoun و ام الماء (Umm al-Maa). دریاچه گابرون در کنار مخروبه های یک روستای قدیمی واقع شده و می توان آن را معروف ترین دریاچه از نظر توریستی دانست. در کنار دریاچه یک کمپ توریستی با امکانات ابتدایی قرار داده شده که در آن یک ایوان باز، بخش هایی برای استراحت و همچنین یک مغازه سوغاتی فروشی واقع شده است.

علاوه بر آن، دو دریاچه زیبای دیگر به نام های ام الحصان در شمال گابرون و تارهونا حدودا 11 کیلومتری ام الحصان واقع شده است. البته این دو با اینکه در میان دریاچه های اوباری جزو موارد جالب و زیبا هستند اما توریست های کمتری از آن ها بازدید می کنند، شاید به خاطر اینکه دریاچه گابرون از نظر دسترسی راحت تر است.

همه دریاچه های اوباری بسیار شور هستند و آن هم به این دلیل است که این دریاچه ها به صورت مداوم تبخیر می شوند و رود دیگری وجود ندارد که آب آن ها را دوباره پر کند (این نکته را هم بدانید که در لیبی هیچ رود دائمی وجود ندارد که در کل سال آب داشته باشد). این موضوع باعث شده که مواد معدنی در آب های دریاچه محلول و همان جا متمرکز شوند. شاید برایتان جالب باشد اگر بدانید که آب بعضی از این دریاچه ها 5 برابر دریاهای شور، نمکی هستند. بعضی از انواع دریاچه های اوباری هستند که به خاطر وجود جلبکی که در منطقه ها شور زندگی می کند، آبی با توناژ صورتی دارند.

بسیاری از دریاچه های این منطقه کربوناتی هستند که باعث می شوند افرادی که در آن شنا می کنند به راحتی روی آب شناور شوند که همین هم موضوع جذابی در میان توریست ها است. گردشگان معمولا به دلایل متفاوتی می خواهند که از این دریاچه ها بازدید کنند؛ بعضی از آن ها می خواهند که وجود دریاچه هایی کوچک را در بزرگترین صحرای دنیا ببیند، بعضی تمایل دارند که عکاسی کنند، عده ای دلشان فقط جایی می خواهد که هم تپه های شنی داشته باشد و هم هر موقع که بخواهند چشمشان به آب بیوفتد، بعضی هم فقط دلشان می خواهد که در این دریاچه ها شنا کنند! شاید اگر شنا هم بلد نباشید به راحتی با شناور شدن روی این آب ها بتوانید این تفریح را تجربه کنید.

خطر نابودی

با اینکه دریاچه های اوباری چندان کم عمق نیستند (معمولا دریاچه های این منطقه بین 7 تا 32 متر عمق دارند)، آن ها در خطر خشک شدن هستند. آب این دریاچه ها از آب های زیر زمینی تامین شده که ده ها هزار سال قبل در زمان حاصلخیزی این منطقه به وجود آمده اند. اما متاسفانه به دلیل استفاده زیادی از آب های شیرین برای جمعیت رو به رشد این منطقه، برداشت های زیادی از این سفره های زیر زمینی صورت می گیرد که همین هم به کم شدن آب این دریاچه ها منجر شده است.

تقریبا 3 دهه قبل، دولت لیبی یک پروژه بلندپروازانه ای به نام رود مصنوعی بزرگ را شروع کرد، با این هدف که بتواند از آب های زیرزمینی منطقه فزان، شبکه ای از لوله های آبی درست کند تا بار دیگر به کویر حس و حال دیگری بخشد. بعضی از زیست شناسان اعتقاد دارند که این پروژه که در حال حاضر شروع شده است، اگر ادامه پیدا کند احتمالا ذخیر آب های زیرزمینی بین 50 تا 100 سال دیگر به طور کامل نابود خواهد شد. همین موضوع هم باعث نگرانی افراد زیادی شده است که نه خشک شدن دریاچه های اوباری را دوست دارند و نه اینکه دلشان می خواهد آب های زیر زمینی این منطقه از بین برود.

منبع: amusingplanet.com