تیرهای خلاص دموکرات ها به برجام، زیاده خواهی ها چه معنایی دارد؟ - سفر به روسیه

در 19 اسفند، وزارت امور خارجه آمریکا در نخستین اقدام تحریمی علیه ایران، طی بیانیه ای علی همتیان و مسعود صفدری را به اتهام حقوق بشری در فهرست تحریمی قرار داد. طبق اعلام آنتونی بلینکن وزیر خارجه آمریکا، در اثر این اقدام تحریمی، این افراد و اعضای خانواده آنها نمی توانند وارد آمریکا شوند. همچنین وزیر خارجه آمریکا گفت که به استفاده از ابزار تحریم جهت ایجاد هزینه برای کسانی که مسئول نقض حقوق بشر در ایران هستند، ادامه خواهد داد.

علاوه بر این، 140 عضو جمهوریخواه و دموکرات مجلس نمایندگان آمریکا در نامه ای دو صفحه ای خطاب به بلینکن، بر لزوم دستیابی به توافق یا مجموعه ای از توافق های جامع با ایران که به تمام تهدیدات ایران علیه منطقه رسیدگی کند تأکید کردند. در بخشی از این نامه، از بایدن خواسته شده تا با یاری هم پیمانان آمریکا و با بهره گیری از ترکیبی از مکانیسم های تحریمی و دیپلماتیک، با ایران وارد تعامل شده و نهایتاً این کشور را در سه حوزه هسته ای، موشکی و تأمین اقتصادی تروریسم، مجبور به سازگاری با الزامات بین المللی کند.

در سرانجام این نامه آمده است: ما به عنوان دموکرات ها و جمهوریخواهانی از سراسر طیف سیاسی در آمریکا، در جلوگیری از دست یابی ایران به سلاح هسته ای و رسیدگی به گستره وسیعی از رفتارهای غیرقانونی ایران متحد هستیم. ما می دانیم که برای دستیابی به این اهداف، یک راستا دیپلماتیک منحصر به فرد وجود ندارد و بنابراین از همکاری با شما برای دستیابی به صلحی پایدار در منطقه استقبال می کنیم.

این نامه به وضوح نشان می دهد کنگره آمریکا که اکثریت آنها نمایندگان حزب دموکرات هستند، به دنبال یک توافق گسترده تر در حوزه های دیگر امنیتی هستند و در این رویکرد، تحریم ها هم چنان حفظ خواهد شد. نکته جالب توجه در رابطه با نامه مذکور، واکنش وزارت خارجه آمریکا است. ند پرایس سخنگوی وزارت خارجه آمریکا بلافاصله در پاسخ به این نامه گفت: این نامه و ایده ای که در آن پیشنهاد شده، کاملاً هم راستا با رویکردی است که ما طرح کردیم. گام اول، همان چیزی است که ما در عبارت کوتاهِ سازگاری در برابر سازگاری مطرح نموده ایم. یعنی اگر ایران اجرای تعهدات خود ذیل برجام را از سر بگیرد، آمریکا نیز چنین خواهد نمود. ما به دنبال طولانی تر کردن و تقویت توافق هستیم.

وی در ادامه گفت که برجام و بازگشت به سازگاری با آن لازم هست ولی کافی نیست. کافی نیست زیرا به دو چیز نیاز است. اولاً تمدید و تقویت مفاد توافق و ثانیاً (که مهم تر است)، استفاده از برجام به عنوان سکویی برای مذاکره با هدف رسیدن به توافق های بعدی درباره سایر نگرانی ها درباره ایران است.

این مواضع هماهنگ از سوی دولت آمریکا و کنگره به وضوح نشان می دهد که آمریکا در نظر دارد برجام را تغییر بدهد و به جای آن توافقی ایجاد کند که گستره ای از موضوعات مختلف را در بر بگیرد و در این رابطه، افق روشنی برای برداشتن تحریم ها وجود ندارد. این مواضع را می توان تیر خلاصی به جنازه برجام از سوی دموکرات ها در نظر گرفت که دولت و اکثریت کنگره را در اختیار دارند.